Kaliwaterglas 28/30

Beschrijving

Door het smelten van fijnkwartsmeel met potas ontstaat kaliwaterglas, een bindmiddel dat al decennia lang wordt toegepast in silicaatverven. Muurverven op basis van waterglas zijn zeer duurzaam. Verder wordt waterglas ook wel als impregnatie toegepast.

Waterglas was al in de middeleeuwen bekend. De bereiding en toepassing raakte echter in de vergetelheid, tot het in 1818 opnieuw werd bereid door Prof. Von Fuchs te Landhut. Het werd in 1826 voor het eerst in een fabriek bereid en in 1842 toegepast voor wandschilderingen.

Eerst beantwoordden de resultaten niet aan de gestelde verwachtingen. Later werd de fabricage verbeterd.

Bereiding

Natron- en kaliwaterglas worden bereid, door kwartszand en soda of potas en houtskool.

Samenstelling

Waterglas of silicaat is een in wateroplosbare kiezelzure alkali. Men onderscheidt kali-, natron- en dubbelwaterglas (kali-natronsilicaat).

De grondstoffen zijn:

• kwartzand
• koolzure kali (potas)
• koolzure natrium (soda)
• glauberzout (zwavelzure natrium)
• houtskool

Het is een stroperige, waterheldere tot lichtgeelachtig gekleurde vloeistof welke 3% kiezelzure alkali bevat.

Eigenschappen

Wanneer een waterglaslaag droog is, heeft ze een glasachtig aanzien. Ze trekt geen water aan, maar wordt toch door vocht, in samenwerking met koolzuur uit de lucht, ontleed, waarbij zich het kiezelzuur in witte vlokken uitscheidt. Daarom heeft waterglas als vochtwerend middel weinig waarde en is het blanke waterglas buiten onbruikbaar. Waterglas-verf, bereid uit waterglas en zinkwit, geeft een harde en deugdelijke verflaag; toevoeging van magnesia verhoogt de weerstand tegen vocht en vooral tegen zuren aanmerkelijk. Het vrije kiezelzuur verbindt zich nl. met het zink- of magnesium-oxyde, waardoor met het kiezelzurekalium, een onoplosbaar dubbelsilicaat ontstaat. Ook met kalk, sommige metaaloxyden en krijt vormt waterglas onoplosbare verbindingen.

Waterglas is sterk alkalisch, zodat alleen volkomen kalkechte verfstoffen voor het gebruik in aanmerking komen. Voor de verdunning en het aanmaken van de droge verfstoffen moet regenwater, gekookt of gedistilleerd water worden gebruikt. Leidingwater is soms kalkhoudend, waardoor de verf indikt. De verf kan aangemaakt worden door eerst de verfstof met regenwater aan te maken en er vervolgens zoveel waterglas aan tot te voegen, tot dat ze niet meer afgeeft en zwak glanzend is. Een verhouding van 3 delen silicaat op 2 delen met water aangemaakte verf is voor de eerste laag gewoonlijk goed; voor de volgende laag kan de verhouding 2½ of 2 worden genomen.

Voordelen

• Geschikt voor droge ondergronden zoals: kalkmortel (z.g. geschuurd werk), asbest-cement, natuursteen, metaal, glas of ongeschaafd hout
• Binnen is silicaatschilderwerk zeer duurzaam, buiten blijft het eveneens geruime tijd goed.
• Ook op oude silicaatverf-, kalk- en casëine verflagen kan men opnieuw silicaten. De los zittende verf moet echter eerst verwijderd worden, waarna de oude laag wordt voorgestreken met gelijke delen water en waterglas. Oude waterverf (lijmverf) moet geheel verwijderd worden, anders bladdert de silicaatverf onherroepelijk af.

Nadelen

• De waterglas-techniek heeft zekere nadelen, waarmee bij het uitvoeren rekening gehouden moet worden. Zelfs al is men hiermee bekend kan het vooral bij buitenschilderwerk nog voorkomen dat het niet helemaal goed komt.
• Silicaatverf lost olieverf op; daarom kan op olieverf geen silicaatverf gebruikt worden; omgekeerd wel.
• Ook kunnen er strepen, wolken, verkleuringen en plaatselijke vlekken, witte uitslag, donkere vlekken onder aan raamdorpels, consoles enz. Zij kunnen ontstaan door onoordeelkundig opbrengen van de verf.
• Ze kunnen ook later ontstaan en vinden dan hun oorzaak in het bindmiddel, de gebruikte verfstoffen of vocht. Ook bevatten sommige verfstoffen oplosbare zouten. Dit veroorzaakt een witte uitslag, zoals ook dikwijls het geval is, wanneer de ondergrond te vers is en cement bevat.
• Tegen langdurige inwerking van vocht of water is silicaat niet bestand.
• Het silicaten moet gebeuren bij droog en niet warm weer, dus bij voorkeur bij een bewolkte lucht. Muren die nog warm zijn van de zon, moeten men eerst laten afkoelen.
• Meer verf klaar maken dan binnen een dag kan worden verwerkt, is niet aan te bevelen, omdat ze dan gaat indikken. Waarneer men beschikt over een bus met ringdeksel, zodat de silicaatverf goed luchtdicht kan worden afgesloten, dan kan ze ook de volgende dag nog gebruikt worden.

Bewaren

• Waterglas moet, goed van lucht afgesloten, in bussen of flessen bewaard worden. door het koolzuur uit de lucht wordt het namelijk ontleed: het kiezelzuur wordt afgescheiden en er ontstaat koolzure natrium of koolzure kali.
• Kwasten en penselen moeten na gebruik grondig worden uitgewassen met water en azijn.
• Ruiten moeten tijdens de werkzaamheden zeer luchtig met vaseline worden ingevet, want silicaat kan niet of moeilijk van glas worden verwijderd.
• Door het smelten van fijnkwartsmeel met potas ontstaat kaliwaterglas, een bindmiddel dat al decennia lang wordt toegepast in silicaatverven. Muurverven op basis van waterglas zijn zeer duurzaam. Verder wordt waterglas ook wel als impregnatie toegepast.

Extra informatie

Gewicht	N/B